24 października 2023  

TAKARAZUKA camp//Teatr KTO

Spektakl inspirowany jest teatrem japońskim – popularną rewią żeńską – Takarazuka, działającą w mieście o tej samej nazwie od prawie stu lat. Specyfika i oryginalność teatru, w którym wszystkie role, zarówno męskie jak i żeńskie odgrywają kobiety, stały się punktem wyjścia do rozważań na temat teatralności płci, konstrukcji płci kulturowej oraz stereotypowego postrzegania płci przez społeczeństwo. Kandydatki na „takarazinki” przygotowują się przez dwa lata w specjalnej szkole do odgrywania ról męskich i ról kobiecych. Przyswajają sobie kata, czyli charakterystyczne dla danej płci formy gramatyczne, sposoby zachowania, gesty, mimikę. Dla twórców spektaklu ciekawym zagadnieniem jest jednak odgrywanie ról kobiecych przez kobiety. Teatr Takarazuka wydaje się bowiem doskonale potwierdzać tezę Simone de Beauvoir: „nie rodzimy się kobietami – stajemy się nimi”.

 

 

Spektakl w pierwotnej wersji (2010 rok) skupiał się na zagadnieniach dotyczących performatywności płci, rozpinając oś poszukiwań pomiędzy europocentryczną kulturą Zachodu a dalekowschodnim kontekstem kulturowym. Prawie trzynaście lat od premiery pierwszej wersji przedstawienia wystarczyło, aby perspektywa analizy skurczyła się do lokalnego kontekstu polskich przemian społecznych. Przywoływany w spektaklu camp stracił swoją pierwotną estetyzującą funkcję, stając się reprezentacją regresu w dyskusji na temat ról społecznych, na temat kobiecości czy męskości. Siła kobiet, zmuszonych do walki o podstawo prawa, stała się smutnym symbolem Polski drugiej dekady XXI wieku.

 

"…twórcy zawarli w nim znacznie więcej niż tylko refleksję na temat konstruowania stereotypów dotyczących płci. Dostrzegalne są relacje władzy pomiędzy podmiotami silniejszymi i słabszymi (w tym przypadku normatywnego społeczeństwa nad żeńską enklawą oraz mężczyzn nad kobietami), tłamszenie jednostkowości, zmuszanie do powielania wzorców i brak możliwości wyjścia z zastanej hierarchii płci definiowanej przez binarną opozycję…"

Jarosław Pindor, W lustrze dalekiej kultury, Teatralia

 

Spektakl prezentowany był w finale konkursu dla najlepszego spektaklu teatru niezależnego THE BEST OFF.